Katedra Teorii Literatury

 Mój rozwój intelektualny i osobowościowy zawdzięczam miastu, w którym się urodziłem – Krakowowi. To właśnie tu funkcjonuje znakomite środowisko naukowe oraz najstarsza polska uczenia wyższa – Uniwersytet Jagielloński, którą ukończyłem i gdzie aktualnie pracuję.

  Między rokiem 1995 a 2001 odbyłem studia magisterskie, prowadzone równolegle na dwóch kierunkach: filologia polska oraz filozofia. Studia polonistyczne odbywałem pod indywidualną opieką prof. Stanisława Jaworskiego – wybitnego znawcy polskiej i europejskiej awangardy oraz teoretyka literatury. Pod jego kierownictwem napisałem pracę magisterską dotyczącą zastosowania tzw. teorii światów możliwych w obrębie nauki o literaturze. Rozprawa została obroniona w 2000 roku, w wyniku czego uzyskałem tytuł magistra filologii polskiej (z wyróżnieniem).

   Rok później obroniłem pracę magisterską w zakresie filozofii. Jej promotorem był polski filozof, fenomenolog – Władysław Stróżewski. Esej ten dotyczył kategorii ontologicznych Romana Ingardena.

    W latach 2000-2004 odbyłem studia doktoranckie na Wydziale Polonistyki, również pod kierunkiem prof. S. Jaworskiego. W roku akademickim 2002/2003 odbywałem studia w School of Slavonic and East European Studies (University College London) dzięki programowi Erasmus. W 2004 roku obroniłem dysertację doktorską pt. Pozytywizm wobec zjawiska mitu (zob. http://thesis.research.uj.edu.pl/dokt/record.php?sygnatura=2004_108), której przedmiotem był renesans zainteresowania kategorią mitu w nauce, sztuce i literaturze europejskiej drugiej połowy XIX wieku. W 2005 roku rozprawa zdobyła wyróżnienie w Konkursie im. Klemensa Szaniawskiego, przyznane przez Towarzystwo Popierania i Krzewienia Nauk.

  W 2004 roku zostałem zatrudniony w Katedrze Teorii Literatury Wydziału Polonistyki UJ na stanowisku asystenta (od 2007 roku na stanowisku adiunkta).

   W roku 2005 i 2007 brałem udział w międzynarodowych konferencjach organizowanych przez „Colloquium on Violence & Religion" w Niemczech (Koblenz) i Holandii (Amsterdam).  W zaprezentowanych referatach wskazywałem na możliwości zastosowania mimetycznej antropologii Rene Girarda do interpretacji polskiej literatury najnowszej.

   W 2005 roku rozpocząłem pracę nad rozprawą habilitacyjną. Dotyczyła ona związków między fotograficzną wizualnością a tekstem literackim. W 2010 roku ukazała się książka pt. Pragnienie, poznanie, przemijanie. Fotograficzne reprezentacje w literaturze polskiej, na podstawie której rok później uzyskałem tytuł doktora habilitowanego (zob. http://nauka.opi.org.pl/dhtml/raporty/ludzieNauki?rtype=opis&objectId=120124&lang=pl).

  W 2012 i 2014 roku, dzięki programowi Erasmus przebywałem we Francji na tygodniowych stażach dla pracowników naukowych (L' Institut National des Langues et Civilisations Orientales oraz Université Paris Sorbonne).

   Od 2012 roku jestem członkiem Komitetu Wydawniczego Edycji Pism Bolesława Prusa, w którym kieruję zespołem zajmującym się niewznawianą publicystyką.

Realizowane projekty badawcze

Projekty własne:

2002 – 2004 – główny wykonawca grantu badawczego (promotorskiego) (2 H01C 007 23) pt. Literatura polskiego pozytywizmu w świetle krytyki mitograficznej.

2008 – 2010 – realizacja grantu badawczego (N N103 202335) pt. Literatura polska wobec fotografii. Monografia fotograficznych reprezentacji w literaturze polskiej od początku po czasy obecne.

2011-2013 – realizacja grantu badawczego (N N103 406440) pt. Bolesław Prus jako estetyk. Sztuki piękne w dyskursie i praktyce prozatorskiej pisarza.

Od 2013 – realizacja grantu badawczego (2012/05/B/HS2/04065) pt. Masochizmy modernizmu. Analiza pewnego wątku psychologicznego w polskiej literaturze nowoczesnej.

Projekty zbiorowe:

2006-2009 – udział w programie Fundacji Nauki Polskiej (Subsydium profesorskie „Mistrz"), kierowanym przez prof. dr hab. J. Jarzębskiego pt. Formy pesymizmu w polskiej prozie po 1989 roku.

Od 2012 roku – udział w programie Krytyczna Edycja Pism Wszystkich Bolesława Prusa (NPRH 0134/FNiTP/H11/80/2011). O projekcie.

Od 2013 – udział w programie Henryk Sienkiewicz. Obecność w kulturze polskiej XX wieku. Polskość i nowoczesność. Recepcja i nowe odczytania (2012/06/A/HS2/00252).

Spis publikacji

I. Książki autorskie:

1. Powracająca fala. Mityczne konteksty wybranych powieści Bolesława Prusa i Elizy Orzeszkowej. Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych UNIVERSITAS, Kraków 2005, ss. 307.

2. Pragnienie, poznanie, przemijanie. Fotograficzne reprezentacje w literaturze polskiej. Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych UNIVERSITAS, Kraków 2010, ss. 335.

3. „Czas wyszedł z zawiasów". Studia o Bolesławie Prusie i Elizie Orzeszkowej. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego. Kraków 2012, ss. 301.

II. Artykuły w czasopismach:

1. „Na czym opiera się pisanie?". Proces twórczy w opiniach polskich pisarzy. „Ruch Literacki" 2001, z. 3, s. 347-364.

2. Chaplin jako „zdefektowany ssak dwunożny". O książce Tadeusza Konwickiego Mała Apokalipsa. „ResPublica" 2001, nr 4, s. 62-65.

3. „Śnię się, więc jestem". Ontologia snu w poezji i prozie B. Leśmiana. „Universitas" 2003, nr 27-28, s. 87-99.

4.„Monotonia odwiecznej namiętności". Mityczne konteksty „Pani Bovary" Flauberta. „Ruch Literacki" 2004, z. 4-5, s. 421-436

5. Lalki, lustra, klepsydry. Motyw fotografii w prozie polskiej lat 1863-1939. „Pamiętnik Literacki" 2006, z. 1, s. 107-124.

6. Mit a powieść. Prezentacja stanowisk teoretycznych.„Pamiętnik Literacki" 2006, z. 3, s. 55-75.

7. Rec. z: A. Martuszewska, „Bolesława Prusa „prawidła" sztuki literackiej. „Pamiętnik Literacki" 2006, z. 3, s. 204-211

8. Mitologiczna migawka. Mieczysław Jastrun, Zbigniew Herbert i Cyprian Kamil Norwid wyjaśniają swoje fotografie. „Ruch Literacki" 2006, z. 4-5, s. 507-517.

9. Pisarz nad fotografią. „Twórczość" 2006, nr 12, s. 88-98.

10. Wojna z fotografii. Funkcja zdjęć w literaturze o czasach zagłady. „LiteRacje" 2006, nr 3-4.

11. Jedyna chwila. Fotografowanie w poezji polskiej dwudziestego wieku. „Teksty Drugie" 2007, nr 3, s. 58-68.

12. Więcej niż na fotografii. Czesława Miłosza przygody ze zdjęciami. „Wielogłos. Pismo Wydziału Polonistyki UJ". 2007, nr 1, s. 97-109

13. Urwis. Grzechy dzieciństwa punktem zwrotnym w twórczości Bolesława Prusa. „Słupskie Prace Filologiczne" 2007, nr 5, s. 71-79.

14. Fenomenologia fotografii. Poetycka percepcja w ujęciu Anny Kamieńskiej i Tymoteusza Karpowicza. „Ruch Literacki" 2007, z. 6, s. 537-546.

15. Podstawy antropologii René Girarda. „Wielogłos. Pismo Wydziału Polonistyki UJ". 2007 nr 2, s. 95-119.

16. Antropologia fotografii. Zdjęcia artystów w literackim ujęciu Wisławy Szymborskiej, Zbigniewa Herberta i Andrzeja Stasiuka. „Przestrzenie Teorii" 2007 nr 8, s. 89-104.

17. Terror (z) fotografii. Nowoczesna przemoc w ujęciu Rafała Wojaczka i Wisławy Szymborskiej. „Dekada Literacka" 2008, nr 4, s. 88-97.

18. Obiektywny obraz. Bolesław Prus i Ryszard Kapuściński jako estetycy fotografii. „Pamiętnik Literacki" 2009, z. 1, s. 175-194.

19. PRL w obiektywie. Fotograficzne reprezentacje rzeczywistości w literaturze lat 1947-1989. „Słupskie Prace Filologiczne" 2009, nr 7, s. 93-112.

20. Antek i Grzechy dzieciństwa. Przełom w twórczości Bolesława Prusa. „Ruch Literacki" 2009, nr 3, s. 189-204.

21. Panny z prowincji. Ze wspomnień cyklisty Bolesława Prusa wobec mitów miłości. „Przestrzenie Teorii" 2009, nr 11, s. 165-181.

22. Inne lustra. Pseudonarcystyczne reprezentacje w utworach Haliny Poświatowskiej i Wisławy Szymborskiej. „Przestrzenie Teorii" 2010, nr 12, s. 45-55.

23. Niemożliwa katharsis. R. Ingarden i P. Ricoeur czytają „Poetykę" Arystotelesa. „Teksty Drugie" 2010, nr 4, s. 207-220.

24. Znaleziska, wystawy, kolekcje. Projekt antropologii estetycznej w utworach S. Czycza, W. Wirpszy i J. Dehnela. „Ruch Literacki" 2010, nr 2, s. 209-224.

25. Skąpy Litwin. Poezja Adama Mickiewicza w Lalce Bolesława Prusa. „Słupskie Prace Filologiczne". Seria Filologia Polska, 2010, nr 8, s. 99-115.

26. Skąpy Litwin. Poezja Adama Mickiewicza w Lalce Bolesława Prusa. „Ruch Literacki" 2010 nr 6, s. 521-539.

27. Świat wyszedł z zawiasów. Przemoc i jej reprezentacje w Dzieciach Bolesława Prusa. „Roczniki Humanistyczne" 2011, z. 1, s. 77-88.

28. Sztolnie mitów. Mitologiczne dyskursy Mieczysława Jastruna i Zbigniewa Herberta. „Przestrzenie Teorii" 2011, nr 15, s. 175-184.

29. Ozyrys i Set. Mitologiczna matryca w „Faraonie" Bolesława Prusa. „Pamiętnik Literacki" 2011, nr 3, s. 5-32.

30. Pszenica i kąkol. Interteksty biblijne w Lalce Bolesława Prusa. „Przegląd Humanistyczny" 2011, nr 5, s. 105-116.

32. Nędza bogatych. Modernistyczne paradoksy w Argonautach Elizy Orzeszkowej. „Wiek XIX. Rocznik Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza", R. IV, 2011, s. 83-101.

31. Pszenica i kąkol. Interteksty biblijne w Lalce Bolesława Prusa. „Pamiętnik Literacki" 2012, nr 1, s. 5-30 [wersja rozszerzona].

32. Pokutna ofiarna. Przemoc i cierpienie w Mirtali Elizy Orzeszkowej. „Słupskie Prace Filologiczne" 2012, nr 10, s. 69-87.

33. Anatomie tragiczności. Elementy estetyki H. Elzenberga i J. Tischnera. „Kwartalnik Filozoficzny" 2013, z. 1, s. 173-189.

 34. Ojciec twój bogiem winien być dla ciebie. Ślub Gombrowicza między Freudem a Girardem (i Szekspirem). W: „Studnia Gdańskie" 2013,t. 32, s. 57-68.

III. Artykuły w książkach zbiorowych:

1. Stworzyć świat najlepszy z możliwych, w: Światy nowej prozy, red. S. Jaworski. Kraków 2001, s. 83-115                                              

2. Dworce, dworce jak łożyska wielkich rzek (podróże i przystanki Eugeniusza Tkaczyszyna-Dyckiego), w: Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki i krytycy, red. G. Jankowicz. Kraków 2001, s. 58-68

3.Czytanie obrazu. Motyw fotografii w prozie ostatniej dekady. W: Literatura polska 1990-2000, pod red. T. Cieślaka i K. Pietrych. T. 2, Kraków 2002.

4. Hiob albo narodziny tragedii z ducha modernizmu. W: Karol Wojtyła – poeta. Pod red. J. Głażewskiego i W. Sadowskiego. Warszawa 2006, s. 105-112.

5. Dzieci Saturna. Mityzacji w Ogniem i mieczem Sienkiewicza. W: Henryk Sienkiewicz w kulturze polskiej. Red. K. Stępnik i T. Bujnicki, Lublin 2007, s. 177-184.

6. Opowieści z albumu. Narracyjna funkcjonalizacja fotografii w autobiografiach rodzinnych. W: Narracje po końcu (wielkich) narracji. Kolekcje, obiekty symulakra…, pod red. H. Gosk i A. Zieniewicza, Warszawa 2007, s. 254-268.

7. Bóg poza skandalem. O psychologii i religii w Emancypantkach Bolesława Prusa. W: Poszukiwanie świadectw. Szkice o problematyce religijnej w literaturze II połowy XIX i początku XX wieku. Red. J. A. Malik. Lublin 2008, s. 25-48.

8. Prus i poezja. Uwagi na marginesie „Kronik". W: Bolesław Prus: pisarz nowoczesny. Red. J. A. Malik, Lublin 2009, s. 201-210.

9. Scribo, ergo sum? Niechciane arcydzieło Tadeusza Brezy. W: Od polityki do poetyki. Prace ofiarowane Stanisławowi Jaworskiemu. Wstęp A. Burzyńska. Red. C. Zalewski. Kraków 2010, s. 83-104.

10. Chaos i struktura. Paryż w „Lalce" Bolesława Prusa. W: Obraz stolic europejskich w literaturze. Red. A. Tyszka. Łódź 2010, s. 147-156.  

11. Literatura i fotografia. Modele reprezentacji wobec kwestii interpretacji. W: Kulturowe wizualizacje doświadczenia. „Z dziejów form artystycznych w literaturze polskiej". Red. A. Dziadek, W. Bolecki. Warszawa 2010, s. 352-369.

12. Mechanizmy pesymizmu. Bracia Elizy Orzeszkowej w perspektywie autorskiej. W: Małe prozy Orzeszkowej i Konopnickiej. Red. I. Wiśniewska, B.K. Obsulewicz. Lublin 2010, s. 73-91.

13. Niesłychany, rozkoszny ból. Psychologia masochizmu w Portrecie Andrzeja Struga. W: Andrzej Strug. Pod red. K. Stępnika, M. Gabryś. Lublin 2011, s. 91-99.

14. Aspekty przemocy w literaturze najnowszej. W: Ćwiczenia z rozpaczy. Pesymizm w prozie po 1985 r. Red. J. Jarzębski, J. Momro. Kraków 2011, s. 217-253.

15. Śmierć w opowieści. Późne opowiadania Gustawa Herlinga-Grudzińskiego wobec kwestii przemocy. W: Ćwiczenia z rozpaczy. Pesymizm w prozie po 1985 r. Red. J. Jarzębski, J. Momro. Kraków 2011, s. 255-275.

16. Geneza znaku i form językowych w antropologii Renego Girarda. W: Teoria literatury w świetle językoznawstwa. Zbiór studiów pod red, M. Cyzman i A. Skubaczewskiej-Pniewskiej. Toruń 2011, s. 141-158.

17. Mimetyczny minimalizm. Usuwanie zazdrość w powieściach Elizy Orzeszkowej. W: Sekrety Orzeszkowej. Red. G. Borkowska, M. Rudkowska, I. Wiśniewska. Warszawa 2012, s. 352-370.

 18. Ręce nasze krwawe. Bolesław Leśmian i Fryderyk Nietzsche o zamordowanym bogu. W: Leśmian nowoczesny i ponowowczesny. Pod red. B. Grodzkiego i D. Trześniowskiego. Radom 2012.

19. Problem masochizmu i sadyzmu w antropologii René Girarda. W: Poza monogamią. Pod red. J. Potkańskiego, R. Pruszczyńskiego. Warszawa 2012, s. 13-27.

20. Moja gwiazda przewodnia. Tancerz mecenasa Kraykowskiego Witolda Gombrowicza wobec Notatek z podziemia Fiodora Dostojewskiego. W: Różne głosy. Kraków 2013.

21. Patrząc na ten rysunek, pomyślałem… Bolesław Prus o grafice artystycznej. W: Realiści, realizm, realność. W stulecie śmierci Bolesława Prusa. Red. M. Rudkowska. Warszawa 2013, s. 259-268.